Vaststelling Europese auteursrechtrichtlijn stagneert door groeiend verzet

18 januari 2019
De vaststelling van de DSM-richtlijn heeft opnieuw vertraging opgelopen. Voor de erfgoedsector is dat jammer, omdat de richtlijn enige verruiming zal brengen in de mogelijkheden voor erfgoedinstellingen om materiaal online beschikbaar te stellen. Nederland en een groot aantal andere lidstaten hebben niettemin belangrijke redenen om zich te verzetten tegen de richtlijn.

De Proposal for a DIRECTIVE OF THE EUROPEAN PARLIAMENT AND OF THE COUNCIL on copyright in the Digital Single Market, kortweg DSM-richlijn, kent een grillige geschiedenis. Met name de artikelen 11 en 13 van de concepttekst stuiten in brede kring op bezwaren. Kennisland verwoordt deze als volgt:

  • Onder de aangenomen versie van artikel 11 zouden persuitgevers een nieuw recht krijgen dat hen controle geeft over hoe we toegang hebben tot en kunnen verwijzen naar journalistieke werken.
  • Onder de versie van artikel 13 die het parlement heeft aangenomen zouden rechthebbenden meer controle hebben over welke werken gedeeld kunnen worden op online platforms. Op basis van dit artikel kunnen online platforms (zoals Facebook en YouTube, maar ook bijvoorbeeld GitHub) gedwongen worden om te filteren op de content die gebruikers delen om er zeker van te zijn dat er geen auteursrechten worden geschonden. Dit heeft grote negatieve gevolgen voor online gebruikersrechten en de concurrentiepositie van de kleinere (Europese) platforms.
  • Ook staat in artikel 13b van deze versie dat online zoekmachines (denk aan de Google Image Search) licenties moeten afsluiten voor zelfs de kleinste preview die ze laten zien als zoekresultaten.

Het verzet tegen deze artikelen groeit en vertraagt nu de vaststelling van de richtlijn opnieuw. Elf lidstaten hebben een compromisvoorstel van EU-voorzitter Roemenië afgeschoten. Europarlementariër Julia Reda schrijft daarover in haar blog: "This surprising turn of events does not mean the end of Link Tax or censorship machines, but it does make an adoption of the copyright directive before the European elections in May less likely. The Romanian Council presidency will have the chance to come up with a new text to try to find a qualified majority, but with opposition mounting on both sides of the debate, this is going to be a difficult task indeed. The outcome of today’s Council vote also shows that public attention to the copyright reform is having an effect. Keeping up the pressure in the coming weeks will be more important than ever to make sure that the most dangerous elements of the new copyright proposal will be rejected."