Trefwoorden
Op woensdag 2 januari is het openbaarheidsdag bij het Nationaal Archief. Van veel archiefstukken vervalt de beperking op de openbaarheid. Altijd weer een feestje voor onderzoekers.
De openbaar geworden stukken schetsen een beeld van wat er zich 25, 50 en 75 jaar geleden in Nederland afspeelde. Zo is de besluitvorming over de uitzending van Dutchbat naar Srebrenica te volgen in de notulen van de ministerraad uit 1993, net als de eerste, soms heftige, discussies over de uitbreiding van Schiphol. Het neerslaan van de Praagse Lente door Sovjettroepen in 1968, brengt de Koude Oorlog weer heel dichtbij. De NAVO-landen verhogen hun defensiebudgetten en Nederland kan niet achterblijven.
Tweede Wereldoorlog
In de per 1 januari 2019 openbare archieven is veel te vinden over de Tweede Wereldoorlog: over (Joods) vluchtelingen in Vichy-Frankrijk, Engelandvaarders, vluchtelingen in Zwitserland, Spanje en Portugal, Nederlandse dienstweigeraars in Zuid-Afrika en Canada, de houding van burgemeesters die de kant van de bezetter kozen en de Koninklijke familie.
Boottocht naar Canada
Prinses Juliana vertrekt in 1940 met haar dochters Beatrix en Irene van Engeland naar Canada. Op de achterkant van de registratie van staatsobligaties van Nederlanders in Palestina, vinden we een levendig verslag van de overtocht die niet zonder gevaar was. Maar Juliana wil geen zwemvest aan zolang ‘meneer daar (de kapitein) rustig zijn pijp blijft roken’. In 1943 ziet Prinses Margriet het levenslicht in Canada wat van grote betekenis is voor Nederlanders in oorlogstijd.
VN-rapport moord op IKON-journalisten in El Salvador
In 1992 komt er na ruim twaalf jaar oorlog eindelijk vrede in El Salvador. Na de vrede stellen de VN een waarheidscommissie in om alle mensenrechtenschendingen te onderzoeken. Ook de moord op vier Nederlandse journalisten in 1982 wordt onderzocht. In maart 1993 bespreekt de ministerraad het eindrapport. De bespreking is nu openbaar.
Economie: vestigingsdossiers
Eerder dit jaar sneuvelde de voorgenomen afschaffing van de dividendbelasting. Er zijn echter meer overheidsmaatregelen om de vestiging van buitenlandse bedrijven te stimuleren. De Commissie Buitenlandse investeringen in Nederland van het ministerie van Economische Zaken onderhandelde jarenlang met buitenlandse bedrijven. Soms werd van de regels afgeweken zoals in het dossier over Philip Morris is te lezen. Ook dossiers over de vestiging van Canon, Daewoo, Texas Instruments en Compaq zijn nu openbaar.
Nationaal Archief
Vanaf woensdag 2 januari 2019 zijn de openbaar geworden stukken na reservering in de studiezaal van het Nationaal Archief in te zien.
Bekijk de volledige lijst van per 1 januari 2019 openbare archieven.