Bestuur KVAN besluit geen afvaardiging te sturen naar congres ICA 2023 in Abu Dhabi

Er kleven twee problemen aan de locatie van dit ICA-congres.

1. Als KVAN moeten we open kunnen spreken en van gedachten kunnen wisselen, ook in een setting van de ICA. Het is de vraag of dat in Abu Dhabi kan. Bij het presenteren van Abu Dhabi als locatie voor het congres 2023 werd door een deelnemer bij de ICA in Rome gevraagd naar de situatie rond mensenrechten van arbeidsmigranten. Vragen daarover werden genegeerd, en dus niet beantwoord. In hoeverre zal er dan wel een open gedachtewisseling mogelijk zijn over kwesties rond het archiveren van het overheidshandelen als voorwaarde om latere reconstructie daarvan mogelijk te maken, het recht van burgers op informatie en de noodzaak om meerstemmigheid binnen een samenleving in archieven te borgen en te kunnen reflecteren (denk aan social media, black archives). Voor de archieffunctie in ons land zijn dit in elk geval belangrijke en essentiële pijlers en waarden, een soort fundament op basis waarvan we ons werk doen.

2. KVAN sluit niemand uit. Onder haar leden dus uiteraard ook vrouwen en LHBTIQ’s. In Abu Dhabi worden vrouwen beperkt in hun handelen en bewegingsvrijheid, en als je daar openlijk uitkomt voor homoseksualiteit ben je strafbaar. Hoewel het voorstelbaar is dat de VAE ICA-congresgangers met andere maten meet en behandeld dan de eigen inwoners, is dit niet expliciet gemaakt (en is er dus wel risico voor vertegenwoordigers van KVAN die onderdeel uitmaken van een van de genoemde groepen, als zij zouden gaan) en is het bovendien de vraag of we het als vereniging ethisch verantwoord vinden een afvaardiging te sturen naar een land waarvan een belangrijk deel van de eigen leden onvrij of bedreigd zou zijn, als men daar zou leven. Want hoe kijken onze LHBTIQ-leden aan tegen de aanwezigheid van KVAN in een land waar zij zelf vervolgd zouden worden vanwege hun geaardheid?

De ethische code zegt niets over een dergelijke situatie, de code laat het politieke deel blanco, en richt zich uitsluitend op het handelen van de archivaris, ongeacht de staatvorm. Al is de beroepscode hier niet van toepassing, dat neemt niet weg dat de KVAN als organisatie alsmede individuele personen op morele gronden van deelname aan het ICA congres in Abu Dhabi kunnen afzien.

Door niet als vereniging te participeren op het ICA-congres wordt een signaal afgegeven. En we maken het onszelf daar ook niet makkelijk mee, want daarmee wordt meteen een politieke discussie gestart. Zowel de ICA als KVAN zijn geen organisaties die politiek bedrijven.

Maar discussie die een politiek raakvlak hebben zullen toch gevoerd moeten worden. Over specifiek het (ver)oordelen van de situatie in de VAE, maar ook over het gegeven dat er meer landen zijn die geen democratische achtergrond hebben en toch lid zijn van de ICA. Waar ligt de grens bij wel of niet gaan? En trek je dan ook een grens bij welke landen lid mogen worden van de ICA? Gezien de doelstelling van de KVAN lijkt het juist dat discussie gevoerd gaat worden.

Discussie participatie ICA congres Abu Dhabi