archievenblad sinds 1892 jaargang 123 2019 3 Uitgave van de Koninklijke Vereniging van Archivarissen in NederlandTopstukken in perspectief Tentoonstelling 22 maart 2019 t/m 5 januari 2020 Van Plakkaat van Verlatinge tot Abdicatienummer 3 2019 n 3 32 ‘Je werkt aan het archief voor toekomstige generaties’ Marco Kuiper is een gedreven en enthousiaste archivaris. De historicus is sinds januari 2017 als plaatsvervangend streekarchivaris verbonden aan het Streekarchief Goeree-Overflakkee in Middelharnis. Dat is ook de plaats waar hij ooit zijn eerste archiefonderzoek uitvoerde. En dat onderzoek blijft hem boeien… 08 Archiefdagen 2019 Op 3 en 4 juni vinden de jaarlijkse Archiefdagen plaats, dit jaar met als thema ‘Het bewaren waard’. In een nieuwe opzet worden bezoekers uitgenodigd om actief deel te nemen: bevragen en bezinnen, debatteren en reflecteren, onderzoeken en ontmoeten. Een tipje van de sluier. Inhoud 06 Eiwitarcheologie Kennis opdoen uit het ‘afval’ dat ontstaat bij het conserve- ren van perkament: eiwitar- cheologie opent nieuwe deuren. Biologische restanten van een specifiek moment kleuren de geschiedenis verder in. Het Books & Beasts Project laat zien dat innovatieve technologieën nieuwe kansen bieden om de bibliotheken en archieven van de wereld te onderzoeken op meer dan de tekstuele inhoud. 10 Digitale IenW-archieven blijvend toegankelijk Het ministerie van Infrastruc- tuur en Waterstaat en het Nationaal Archief hebben samen ervaring opgedaan met duurzame toegankelijkheid door digitale archieven over te brengen naar het e-Depot van het Nationaal Archief. Wat zijn de opgedane ervaringen? Hoe was de samenwerking? En wat zijn de plannen voor de volgende overbrenging? 04 Van de redactie 05 De archiefervaring 06 Eiwitarcheologie Op het spoor van antrax, geitenmelk en kikkererwten 08 Archiefdagen 2019: nieuwe opzet brengt verdieping 09 Jonge Archivaris van het Jaar, laat je zien! 10 Digitale IenW-archieven blijvend toegankelijk via Nationaal Archief 14 Vallen brieven van burgers onder het auteursrecht? 17 Bijna klaar: de nieuwe landelijke opslaglocatie voor rijksarchieven in Emmen 18 Tien jaar CDD+ 2008-2018 (deel 2) 21 Column 22 De archiefbibliotheek van de 21 e eeuw 24 Erfgoed digitaal voor allemaal De versnelling van het Netwerk Digitaal Erfgoed 2019-2020 27 In memoriam Kees van Kalveen (1937-2018) 28 Column 29 Hotspots 30 Uitgelezen 32 Burgerlijke Stand | ‘Je werkt aan het archief voor toekomstige generaties’ In gesprek met Marco Kuiper4 n 2019 nummer 3 Colofon Van de redactie Grenzen Het Archievenblad is een uitgave van de Koninklijke Vereniging van Archivarissen In Nederland (KVAN). Het Archievenblad verschijnt tienmaal per jaar. Alle leden van de KVAN ontvangen het Archievenblad. Redactie Joris van Dierendonck (eindredacteur), Mirjam Schaap, Geert Stroo, Cees Tromp, Floortje Tuinstra, Bernadine Ypma (hoofdredacteur), Marian de Vos, Nick Werring, Vera Weterings. Vaste medewerkers Niels Bongers, Peer Boselie, Wouter van Dijk, Puck Huitsing, Hannie Kool-Blokland, Erik Kraai, Noor Schreuder, Christian van der Ven, Bert de Vries. Redactieadres Archievenblad Postbus 5135, 1410 AC Naarden Telefoon: (035) 542 74 35 E-mail: redactie@archievenblad.nl E-mail persberichten: nieuws@archievenblad.nl Website: www.archievenblad.nl Abonnementen en ledenadministratie Wie geen lid is van de KVAN kan het Archievenblad bestellen bij het KVAN-bureau. Ook voor adres- wijzigingen kunt u daar terecht. KVAN-bureau Postbus 5135, 1410 AC Naarden Telefoon: (035) 542 74 35 E-mail: info@kvanbrain.nl Website: www.kvan.nl Jaarabonnement Nederland € 78,00 Buitenland € 90,25 Losse nummers € 8,00 Product- en personeelsadvertenties Sales & Services geeft inlichtingen over tarieven en plaatsing van alle advertenties. Postbus 2317, 1620 EH Hoorn Telefoon: (0229) 21 12 11 Fax: (0229) 27 04 04 E-mail: administratie@salesandservices.nl Ontwerp Infour, marketing en communicatie, Heerlen Opmaak Els Gulpen Grafische Vormgeving, Heerlen Druk Damen Drukkers, Werkendam Covertekening Niels Bongers ISSN 1385-4186 Het volgende nummer van het Archievenblad verschijnt in mei 2019. ‘Mensen hebben onderschat hoe groot de online revolutie is.’ Anne Applebaum, historica en columniste Washington Post Citaat van de maand Archief- en informatiemanagement stopt niet bij de landsgrenzen van Nederland. Wetgeving over bijvoorbeeld auteursrecht wordt op Europees niveau vastgelegd. Daardoor is bepaald dat YouTube materiaal dat wordt geüpload, moet controleren op auteursrechten. Een methode daarvoor is een uploadfilter. Middels een algoritme vangt YouTube dan materiaal af dat mogelijk auteursrechten schendt. Dat heeft weer gevolgen voor de artistieke vrijheid bij hergebruik van materiaal. Bij Twitter speelt een ander probleem: er worden veel nepaccounts aangemaakt om desinformatie te verspreiden. Ook het probleem van desinformatie moet op een grotere schaal dan nationaal worden aangepakt. In de NRC van 23 februari vertelt Anne Applebaum (Washington Post) dat de huidige informatierevolutie aan de basis ligt van een afbreuk van vertrouwen in democratische instituten. Zonder betrouwbare informatie is er geen maatschappelijk debat mogelijk. En juist het maatschappelijk debat is het fundament van democratie. Applebaum: ‘Iedere keer in de geschiedenis als er zo’n mediarevolutie plaatsvond, een informatierevolutie, dan had dat enorme impact op de politiek. De verge lijking die het meest voor de hand ligt, is de uitvinding van de drukpers. [...] Materiaal dat alleen voor monniken in kloosters beschikbaar was, bereikte ineens het grote publiek. Maar het leidde ook tot de reformatie, [...] en dat leidde weer tot verdeeldheidspolitiek, tot verschrikkelijke religieuze oorlogen die Europa honderden jaren lang verscheurden.’ Een recenter voorbeeld dat Applebaum noemt, is de strategie die Rusland inzette om verwarring te zaaien rondom het neerhalen van de MH17. ‘De Russen ontkenden niet alleen alle betrokkenheid, ze verspreidden ook heel veel verschillende verklaringen.’ Desinformatie om de feiten te laten wankelen en verdeeldheidspolitiek aan te wakkeren. Hoe pakt de Nederlandse archiefsector dit aan? In de nieuwe rubriek over de hotspotmonitor wordt de hotspot MH17 besproken. De redactie is benieuwd naar uw mening. U kunt ons altijd aanspreken als u ons tegenkomt in het veld, of bereiken via redactie@archievenblad.nl. Elly Pouwels schrijft over eiwitonderzoek bij archiefstukken. Ook hier gaat het om inter nationale samenwerking. In The New Yorker (november 2018) stelt Michael Witmore (Folger Shakespeare Library): ‘In addition to having a great research library for humanists, we have a bio archive.’ Witmore verwacht dat onderzoekers in archieven en historische bibliotheken de nieuwe methoden van bio-onderzoek gaan omarmen, net zoals hoe de methoden van digital humanities een onomkeerbare intrede hebben gedaan. Kortom, uw Archievenblad spoort u aan om over grenzen heen te kijken. Grenzen van uw vak en grenzen van het land. n Bernadine Ypma n hoofdredacteur@archievenblad.nlnummer 3 2019 n 5 Toch heeft ze haar werkzaamheden uitgebreid en behaalde ze vier jaar geleden het diploma praktische boekrestauratie. Was ze uitgekeken op het bindwerk? ‘Nee, dat niet, maar ik leerde op de opleiding eigenlijk al veel meer dan noodzakelijk was. Bovendien kwamen mensen met oude, versleten boekbanden bij mij met de vraag of ik daar iets mee kon.’ Al snel ging Henriëtte met Japans papier en reversibele lijmen aan de slag. De restauratiewerkzaamheden boden nieuwe uitdagingen. ‘Boekrestauratie als wetenschap staat eigenlijk nog in de kinderschoenen. Sinds de jaren 70 wordt er bijvoorbeeld pas professioneel onderzoek gedaan naar lijmsoorten. Er is lang gebruikgemaakt van schadelijke tapes. Tegenwoordig is het gangbaar dat een restauratie gezien mag worden. Dat is ook beter voor het behoud. Het bijkleuren van bijvoorbeeld papier brengt schadelijke stoffen met zich mee.’ Sinds 2017 is Henriëtte werkzaam als restaurator voor het Streekarchief Voorne-Putten. Zo nu en dan worden gehavende kadastrale leggers, registers met losse banden en beschadigde prenten bij haar gebracht. ‘Papier blijft papier.’ Alleen schimmels en schadelijke beestjes houdt zij zich verre van: ‘Dat is een vak op zich, dat is voor een volgend leven.’ Voor het Streekarchief restaureerde ze met veel plezier enkele boeken van Kluit. De Brielse belastinggaarder Jan Kluit (1722- 1811) had grote belangstelling voor de geschiedenis van zijn stad en Voorne. Hij schreef onder meer ‘Historische jaerboeken’, eigen- lijk kronieken van het dagelijks leven in de stad Brielle. In totaal 21 delen, stuk voor stuk unieke handschriften die nog steeds als bron worden gebruikt. ‘Een schitterende bron en uniek, dat maakt het restaureren relatief eng en de archiefervaring bijzonder.’ Inmiddels is het bindwerk hersteld en werd een van de delen gedeeltelijk voorzien van een nieuwe rug. De restauratie is zichtbaar en dat is bewust. ‘Je moet terughoudend zijn met restaureren, vandaar dat de restaurator voor zover mogelijk gebruikmaakt van reversibele materialen. Een restauratie mag eigenlijk niet onomkeerbaar zijn.’ Losse touwtjes, stukjes band en restjes reeds hergebruikt papier kwamen keurig terug naar het archief. ‘Dat hoort bij de geschiedenis van het boek, dat is archief op zich.’ n Nick Werring n redacteur Archievenblad en archiefmedewerker bij Streekarchief Voorne-Putten. De archiefervaring van Henriëtte Corpeleijn Degelijke boeken gaan lang mee. Dat geldt ook voor archiefstukken, want die worden in prin- cipe voor de eeuwigheid bewaard. Fatsoenlijk gebruik en een goede conservering dragen bij aan het behoud van stukken. Schades kunnen tot op een bepaald niveau worden gerepareerd. De vraag hoever je moet gaan met restaureren, legden we voor aan boekbinder en -restaurator Henriëtte Corpeleijn. Bij toeval zag ze een boekbinder in de praktijk. Dat was haar eerste kennismaking met het vak. Vervolgens volgde ze in Leiden de opleiding handboekbinden van de Vereniging Neder- landse Handboekbinderijen, een netwerk van boekbinders die graag hun kennis delen om het ambacht niet verloren te laten gaan. Henriëtte: ‘Ik heb het nooit als hobby gezien. Het is een vak dat ik uit wilde oefenen, bij voorkeur professioneel.’ Sinds 2009 heeft Henriëtte haar eigen atelier: Boekbinderij Ancha- medes. Haar werkplaats staat vol ambachtelijk gereedschap, dozen met letters om zelf te kunnen zetten en enkele nieuwe apparaten zoals een enorme papiersnijder. ‘Het meeste heb ik over kunnen nemen van andere boekbinders.’ Het is dan ook specialistisch materiaal. Boekbinders moeten van alle markten thuis zijn en vooral heel nauwkeurig werken. ‘Enig technisch inzicht is ook wel vereist’, aldus Henriëtte. Wat het ambacht voor haar leuk maakt, is vooral de afwisseling, de uitdaging steeds weer wat anders in handen te hebben. ‘Als ik hele dagen Donald Ducks moet inbinden, is het niet leuk meer. Gelukkig is elk boek anders en de wensen van klanten zijn dat eveneens.’ Henriëtte Corpeleijn: ‘Een restauratie mag eigenlijk niet onomkeerbaar zijn.’ Een boek van de Brielse belastinggaarder en historieschrijver Jan Kluit, voor en na de restauratie. Foto’s: Henriëtte Corpeleijn.6 n 2019 nummer 3 Restauratoren Nederland probeert de Perkamentgroep (waar ik mede-trekker van ben) de interesse weer aan te wakkeren door workshops en lezingen aan te bieden over het maken van perkament, het verwerken in boekbanden en oorkonden, en de restauratie van deze objecten. Paleoproteomics Maar goed. Terug naar het eiwitonderzoek. De leider van dit bio- moleculair onderzoek aan de York University, Matthew Collins, kreeg vorig jaar een Europese onderzoeksbeurs om zich met zijn In het Books & Beasts Project werkten wetenschappers en restau- ratoren samen om kennis te peuteren uit het ‘afval’ van conser- verende handelingen aan manuscriptmateriaal op perkament. Dit houdt in dat het ‘gumsel’ dat vrijkomt bij het verwijderen van vuil van perkament, gebruikt wordt als bron van het te onderzoeken collageenmateriaal dat eraan zit. Dit wordt getest via ‘protein mass spectrometry (MALDI-TOF)’. Resultaat is dan een eiwit- profiel dat duidelijkheid geeft over de soort en kwaliteit van het perkament. De onderzoekers hebben zo al duizenden monsters geanalyseerd en hierdoor veel informatie gekregen over de geografische spreiding van vee, de kwantiteit en kwaliteit van die veestapels, de bijbehorende economie en de voorkeuren die in de verschillende Europese landen golden voor perkament van specifieke diersoorten voor codices en charters. Kalfshuid Ik heb contact gezocht met de wetenschappers van de York University, die meteen bereid waren een test op beide charters mee te nemen in hun onderzoek. En nu weten we dus dat onze bijzondere manuscripten allebei zijn vervaardigd van een kalfs- huid van hoge kwaliteit, het ene nog iets beter dan het andere en waarschijnlijk afkomstig uit Duitsland. Dit onderzoeksresultaat werd ook gerapporteerd in diverse landelijke media. Leuk voor Het Utrechts Archief. Zelf hoorde ik van diverse vakgenoten terug dat ze met interesse kennis hadden genomen van het onderzoek. En ook van de restauratie zelf: er wordt in ons vakgebied weinig meer hands- on gewerkt met dit prachtige en duurzame materiaal. Binnen Eiwitarcheologie Op het spoor van antrax, geitenmelk en kikkererwten Elly Pouwels n De Utrechtse stadsrechten zijn vastgelegd op twee charters uit 1122 van meer dan een halve vierkante meter elk. Tijdens het voortraject van de restauratie in 2015 kwam Elly Pouwels op het spoor van een bijzonder project dat in Engeland en Italië liep: het Books & Beasts Project. 1 Ze praat de lezers van het Archievenblad graag bij over de ontwikkelingen sindsdien. Tekening: Niels Bongers. Een charter wordt getest (foto Het Utrechts Archief).nummer 3 2019 n 7 het verwijderen van zure componenten uit ‘brittle’ manuscripten van Mikhail Bulgakov met behulp van geladen kunststof. Daarbij vond hij echter ook sporen van morfine. En die trof hij vervolgens aan in meerdere manuscripten van deze schrijver, die leed aan een pijnlijke nieraandoening. Na publicatie van dit onderzoek verfijnde hij de methode verder: nu werd de kunststof niet meer in korrel- vorm toegepast maar als sheet. 4 Dit keer pikte hij ook zweet, spuug en biomarkers van de nierziekte van Bulgakov op. Pestbacterie Begin 2017 begon de gepensioneerde Italiaanse onderzoeker Pier Righetti in de Rijksarchieven in Milaan een zoektocht naar de bacterie die verantwoordelijk was voor de pestuitbraak in 1630. Righetti is bekend vanwege zijn werk op het gebied van elektroforese, waarbij moleculen worden uitgesorteerd naar formaat en elektrische lading. Zilberstein kwam over uit Israël om te assisteren met de EVA-sheets. De oogst was enorm: meer dan zeshonderd eiwitten uit de DTB-registers, waarvan zeventien uit de familie van de pestbacterie. Daarnaast ratten- en muizeneiwitten, geitenmelk, antrax, tabak, rijst, wortels, kikkererwten en mais. Een mooi beeld van de praktijk op het kantoor van de Burgerlijke Stand! Matthew Collins, de leider van het Books & Beasts Project was zeer onder de indruk van de gebruikte methode. Nieuwe techno- logieën bieden nieuwe kansen om de bibliotheken en archieven van de wereld te onderzoeken op meer dan de tekstuele inhoud. Zo zijn nu ook Amerikaanse onderzoekers aan de slag gegaan met de mogelijkheden van dit bio-archief. Misschien vindt de Folger Shakespeare Library wel DNA van de beroemde Engelse dichter zelf! Misschien stierf Johannes Kepler wel aan dezelfde pestbacterie als die in Milaan huishield na de inval van troepen van het Heilig Roomse Rijk: Kepler was in dienst van de leger- commandant. Misschien is Casanova’s gonorroe terug te vinden in zijn geschriften! Wat valt er nog aan bio-info te ontdekken in de papieren van Nietzsche, Mozart of de Dode Zee-rollen? Hoe huiverig curatoren en archivarissen ook zijn: de wetenschap staat op dit gebied niet stil en zal zijn weg vinden. n Noten 1 https://pure.york.ac.uk/portal/en/publications/paging-through- history(c68b52e0-aefe-4f59-9565-397f2d48720e).html 2 Theo Toebosch, ‘Het dier achter het perkament’, NRC, 30 juni 2018. 3 Sam Knight, ‘Do Proteins Hold the Key to the Past?’, The New Yorker. 28 november 2018. 4 Ethyleenvinylacetate sheets Elly Pouwels n vakspecialist conservering en restauratie bij Het Utrechts Archief. studentengroepen in York en Kopenhagen verder te verdiepen in het veld van paleoproteomics (oude eiwitten), bacteriën en DNA vanaf perkamenten documenten. Zij hopen te ontdekken hoe de fokkerij en het houden van vee de genetische opmaak van vee (runderen, geiten, schapen) veranderde: zo verwacht men een link tussen vettere dieren en kwaliteitsverlies in perkament. De NRC 2 publiceerde hierover een artikel toen de wetenschapper vorig jaar bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed in Amers- foort was om Nederlandse bio-archeologen enthousiast te maken voor de onderzoeksmogelijkheden. De non-invasieve methode die gehanteerd wordt, biedt de kans om bijvoorbeeld aan de hand van gevonden bacteriën de meest geraadpleegde pagina’s van een manuscript te bepalen. Ook menselijk DNA kan worden gedetermineerd. Een enkele menselijke cel kan miljoenen eiwitten bevatten. De interactie van die eiwitten is door moderne labinstrumenten en data-analyse een prachtig onderzoeksgebied geworden. En niet alleen voor genetici en farmaceuten, maar ook voor archeologen dus. Vislijm en zeehondenresten Ook Italiaanse onderzoekers3 zijn bezig met onderzoek naar oude eiwitten in kunstvoorwerpen. Daarbij zijn al boeiende zaken aan het licht gekomen: een dunne laag vislijm over de pigmenten van zeventiende-eeuwse religieuze beelden, vette zeehondenresten in een Inuit-kookpot en melktandjes in neolithische grafvondsten. Onder de juiste omstandigheden blijven eiwitten miljoenen jaren goed. De eiwitopmaak van een organisme verandert continu. Onze cellen produceren verschillende eiwitten als we slapen, bang zijn of ziek. Archeologische eiwitten zijn dus de biologische restanten van een specifiek moment. Het probleem bij onderzoek aan kunstvoorwerpen bleef echter het feit dat een beetje van het materiaal nodig is, een destructieve ingreep dus, hoe klein de benodigde hoeveelheid ook is. Geladen ionen Maar toen verscheen ineens een geheel andere wetenschapper ten tonele, een chemisch analist met een grote fantasie. Deze Gleb Zilberstein, een Russische Israëliër, las over het probleem met deze paleo-eiwit-onderzoeksmethoden en dacht een mogelijkheid te zien voor de toepassing van zijn nieuwste tool: kunststof met geladen ionen aan hun oppervlak waarmee microben en bacteriën ‘opgeraapt’ kunnen worden van andere materialen. Oorspronkelijk was dit bedoeld voor voedselverpakkingen, maar hij vroeg zich af of het ook toegepast zou kunnen worden op kunstvoorwerpen. Dan zou de ‘geladen’ kunststof gebruikt kunnen worden om eiwitten, of wat dan ook, van een voorwerp op non-invasieve wijze te verwijderen. Sporen van zweet, spuug of ziekte, drugs, dieet of DNA: alles is mogelijk. Zilberstein had eerder al succes gehad met Buisjes met gummetjes van het Books & Beasts Project om eiwitmateriaal mee te verzamelen (foto Het Utrechts Archief). Educatief materiaal bij het Books & Beasts Project (foto John Rylands Library, Manchester).8 n 2019 nummer 3 beproef wat nieuwe wetgeving (AVG, WOO, Who) betekent voor je rol als toezichthouder. Je kiest per middag voor één programma, zodat er voldoende tijd is om de diepte in te gaan en kennis te verbinden aan toepassing in je eigen werk. Veelbelovende locatie Plaats van handeling is (grotendeels) de Goudse Schouwburg, al diverse malen gelauwerd als het meest gastvrije theater van Nederland. Dat belooft wat! Het diner dansant vindt plaats in de Chocoladefabriek, de thuishaven van het Streekarchief Midden- Holland en de Stadsbibliotheek Gouda. Wordt vervolgd Momenteel werken alle betrokkenen druk aan de invulling van het programma. De komende tijd zullen we je daar regelmatig wat nieuws over vertellen. De inschrijving opent begin maart. n De Archiefdagen krijgen dit jaar een verrassende nieuwe opzet. Het congres is een coproductie van KVAN/BRAIN met allerlei groepen van actieve archiefprofessionals: Jong Archivarissen, de Stichting Archiefpublicaties, het Netwerk voor Bedrijfsmatig Archiveren (NVBA) en de Kennisplatforms Informatiehuishouding Overheid, E-depot, Dienstverlening, Professionalisering, Particu- liere Archieven, Toezicht, Dienstverlening en Openbaarheid. Het worden geen dagen om achterover te hangen en te luisteren. We gaan aan het werk: onderzoeken, debatteren, experimenteren, reflecteren, bevragen en bezinnen. Interactieve programma’s Beide dagen zullen starten met een plenair ochtendprogramma. We programmeren keynotesprekers die ervoor zorgen dat je de rest van de dag ‘aan staat’ en betrekken je aansluitend in een dynamisch debat over actuele ontwikkelingen in en rond ons werk. De middagen besteden we aan vier of vijf middagvul- lende interactieve parallelprogramma’s. Ga praktisch aan de slag met de afwegingen voor de keuze van een e-depot, ga in gesprek met een burgerinitiatief over hoe zij hun eigen doen en laten documenteren, of ga op zoek naar je professionele rol in de gedigitaliseerde en gedataficeerde samenleving. Leer preserveren, verken wat er komt kijken bij archivering by design, Archiefdagen 2019: nieuwe opzet brengt verdieping Bureau KVAN/BRAIN n Op 3 en 4 juni vinden de jaarlijkse Archiefdagen (voorheen KVAN-dagen) plaats: hét congres voor iedereen die met archieven en/of in de archieffunctie werkt. Dit jaar staat het evenement in het teken van het thema ‘Het bewaren waard’. De archieffunctie is een dynamisch werkgebied. Leren, ontwikkelen en kennisdelen is dan ook het devies voor iedere zichzelf respecterende archiefprofessional. De Archiefdagen zijn de gelegenheid bij uitstek om dat te doen. Zien we je in Gouda? Workshop Altijd al willen weten hoe je ‘archivering by design’ in de praktijk toepast? Dan is dit dé workshop die je niet mag missen! We gaan samen aan de slag met concrete vraag- stukken uit de praktijk. Theorie wordt tastbaar. nummer 3 2019 n 9 Een vakjury met daarin archivarissen uit het archievenveld beslist wie de uiteindelijke winnaar wordt van de vakjuryprijs. Tijdens de Archiefdagen 2019 (3 en 4 juni) wordt de winnaar van zowel de publieks- als vakjuryprijs bekendgemaakt. Voor beide winnaars ligt een mooie en passende prijs te wachten, die we nu natuurlijk nog niet gaan verklappen. JONG archivarissen Het is de primaire taak van JONG archivarissen om met behulp van het online Kennisplatform Informatie en Archief (KIA) en fysieke bijeenkomsten rondom actuele thema’s het contact en de samenwerking tussen aankomende en startende archief- professionals, opleidingsinstituten, werkgevers en collega’s in het werkveld verder te stimuleren. Anthony van der Wulp (JONG): ‘Het is prettig en leerzaam om beroepsgenoten te zien en te spreken die op andere plaatsen binnen het openbare en private archiefwezen werkzaam zijn, of andere functies bij archiefvormers hebben. Bij JONG archi- varissen krijgen leden tevens de kans om in een gemoedelijke omgeving organisatietalent te ontwikkelen. Netwerken met plezier noemen wij dat.’ Archiefbootcamp Naast deze verkiezing organiseert JONG archivarissen ook de JONG archiefbootcamp op 4 april aanstaande, in samenwerking met KVAN/BRAIN, Nationaal Archief, KIA en Injoin. Kevin van Tuil: ‘Binnen de JONG archiefbootcamp staat het gezamenlijk ontdekken en ontwikkelen van het archiefteam van de toekomst centraal. Het krijgen en pakken van de ruimte hiervoor, is een belangrijke volgende stap in het concreet worden over hoe wij onze toekomst voor ons zien.’ n ‘Met een continu veranderend vakgebied, waarbinnen de digitalise- ring ons steeds meer mogelijkheden biedt voor beschikbaarstelling van erfgoedcollecties, kunnen archiefprofessionals niet langer alleen nog maar binnen de veilige muren van hun eigen archiefinstelling blijven opereren’, vertelt Lisa Lucassen (JONG archivarissen). Zichtbaarheid is dan ook belangrijker dan ooit geworden om onze (online) bezoekers te laten ervaren welke fascinerende erfgoedcol- lecties wij als archiefinstellingen beheren. Steeds meer ligt de nadruk op digitale dienstverlening via (thematische) websites, apps, sociale media, chat, WhatsApp en natuurlijk via educatieve projecten. Deze kanalen worden alsmaar intensiever ingezet om erfgoedcollecties breder (digitaal) zichtbaar te maken, buiten de muren van de eigen archiefinstelling. Kevin van Tuil (JONG archivarissen): ‘Het zijn juist die onontdekte verhalen achter archiefstukken die zorgen voor een hoge bele- vingswaarde bij onze bezoekers. Van jonge archiefprofessionals wordt verwacht dat zij met hun frisse ideeën een impuls geven aan de (digitale) zichtbaarheid van erfgoedcollecties. In een tijdperk waarin digitaal steeds vaker de norm is, speelt generatie Y een belangrijke rol!’ Nomineren De verkiezing bestaat uit een publieks- en een vakjuryprijs. Ken of ben jij een archiefprofessional die voldoet aan het boven- staande profiel? Sinds 11 maart kunnen archiefprofessionals door collega’s of leidinggevenden worden aangemeld op www. jongarchivarissen.nl. Aanmelden kan nog tot maandag 19 april. Stemmen Vanaf maandag 13 mei tot en met vrijdag 31 mei kan voor de publieksprijs online worden gestemd op de genomineerden. Jonge Archivaris van het Jaar, laat je zien! JONG archivarissen n Zichtbaarheid?! Dat is in 2019 het thema van de verkiezing Jonge Archivaris van het Jaar. De tweede editie van deze verkiezing, wederom georganiseerd door JONG archivarissen, is bedoeld om starters in ons vakgebied eens extra in de spotlights te zetten en aan te moedigen bij het realiseren van hun plannen. Het gaat dan om starters die vijf jaar of korter werkzaam zijn als archivaris of een daaraan gerelateerde functie in een openbare en/of private archiefinstelling in Nederland. Meer weten? Bezoek www. jongarchivarissen.nl. Next >