Trefwoorden
Het Europees Parlement en de Europese raad zijn het eens geworden over een compromis om het auteursrecht te moderniseren
Het compromis is omstreden omdat het volgens velen de macht van grote internetbedrijven versterkt en de creativiteit van internetgebruikers aan banden legt. Er was vooral kritiek op artikel 13, dat internetplatforms dwingt om de uploads van gebruikers geautomatiseerd te filteren op auteursrechtelijk beschermd materiaal. Bijvoorbeeld vanuit de VN, Wikipedia en diverse NGO’s werd gewaarschuwd dat dit het recht op vrije meningsuiting zou aantasten.
Ook artikel 11 is omstreden. Het schept een nieuw recht voor uitgevers dat zou het online delen van links en fragmenten naar nieuwsberichten kan bemoeilijken (de zogenaamde ‘linkbelasting’). Er is weinig aanleiding om te denken dat dit recht gunstig is voor het bevorderen van kwaliteitsjournalistiek en mediapluralisme in Europa, zoals de pleitbezorgers betoogden of dat het meer inkomsten oplevert voor uitgevers.
Gunstig voor erfgoed
Voor de online beschikbaarheid van erfgoed bevat het compromis wel een aantal gunstige aspecten. Het bepaalt dat erfgoedinstellingen kopieën mogen maken van materiaal in hun collecties voor preserveringsdoeleinden. Het impliceert ook dat deze kopieën geen nieuw auteursrecht aantrekken. Ook benoemt het onder welke omstandigheden erfgoedinstellingen hun collectie online mogen publiceren wanneer er nog wel auteursrecht op rust, maar de werken ‘out of commerce’ zijn. Dit vergroot de mogelijkheden om 20e eeuws materiaal online toegankelijk te maken. Ook komt er meer ruimte voor gebruik van digitaal materiaal voor onderwijsdoeleinden van zowel scholen als erfgoedinstellingen.
Hoe verder
Het Europees Parlement stemt nog voor de Europese verkiezingen in mei over het compromis. Als een meerderheid in het Parlement het in de de eindstemming verwerpt, is het alsnog van de baan.