Trefwoorden
De blik verbreden, grenzen overschrijden: het is een must voor iedere archiefprofessional. Het Archievenblad helpt je deze maand een handje.
Het archiefvak stopt niet bij de landsgrenzen van Nederland. Wetgeving over bijvoorbeeld auteursrecht wordt op Europees niveau vastgelegd. Daardoor is bepaald dat YouTube materiaal dat wordt geüpload, moet controleren op auteursrechten. Een methode daarvoor is een uploadfilter. Middels een algoritme vangt YouTube dan materiaal af dat mogelijk auteursrechten schendt. Dat heeft weer gevolgen voor de artistieke vrijheid bij hergebruik van materiaal. Bij Twitter speelt een ander probleem: er worden veel nepaccounts aangemaakt om desinformatie te verspreiden. Ook het probleem van desinformatie moet op een grotere schaal dan nationaal worden aangepakt. In de NRC van 23 februari vertelt Anne Applebaum (Washington Post) dat de huidige informatierevolutie aan de basis ligt van een afbreuk van vertrouwen in democratische instituten. Zonder betrouwbare informatie is er geen maatschappelijk debat mogelijk. En juist het maatschappelijk debat is het fundament van democratie. Applebaum: ‘Iedere keer in de geschiedenis als er zo’n mediarevolutie plaatsvond, een informatierevolutie, dan had dat enorme impact op de politiek. De vergelijking die het meest voor de hand ligt, is de uitvinding van de drukpers. […] Materiaal dat alleen voor monniken in kloosters beschikbaar was, bereikte ineens het grote publiek. Maar het leidde ook tot de reformatie, […] en dat leidde weer tot verdeeldheidspolitiek, tot verschrikkelijke religieuze oorlogen die Europa honderden jaren lang verscheurden.’ Een recenter voorbeeld dat Applebaum noemt, is de strategie die Rusland inzette om verwarring te zaaien rondom het neerhalen van de MH17. ‘De Russen ontkenden niet alleen alle betrokkenheid, ze verspreidden ook heel veel verschillende verklaringen.’ Desinformatie om de feiten te laten wankelen en verdeeldheidspolitiek aan te wakkeren. Hoe pakt de Nederlandse archiefsector dit aan? In de nieuwe rubriek over de hotspotmonitor wordt de hotspot MH17 besproken. De redactie is benieuwd naar uw mening. U kunt ons altijd aanspreken als u ons tegenkomt in het veld, of bereiken via redactie@archievenblad.nl.
In het Archievenblad van april is er verder volop aandacht voor restauratie en conservering. Elly Pouwels schrijft over eiwitonderzoek bij archiefstukken. Ook hier gaat het om internationale samenwerking. In The New Yorker (november 2018) stelt Michael Witmore (Folger Shakespeare Library): ‘In addition to having a great research library for humanists, we have a bio archive.’ Witmore verwacht dat onderzoekers in archieven en historische bibliotheken de nieuwe methoden van bio-onderzoek gaan omarmen, net zoals hoe de methoden van digital humanities een onomkeerbare intrede hebben gedaan. Kortom, uw Archievenblad spoort je aan om over grenzen heen te kijken. Grenzen van je vak en grenzen van het land.